De Hokjesgeest

Vanochtend braaf meegedaan aan een onderzoek van de Kieswijzer. Kennelijk had ik mijn email adres achtergelaten en toestemming gegeven voor iets wat te lang is om te lezen. Het begon goed, de eerste vraag was mijn geslacht gevolgd door mijn geboortejaar. Het geslacht kom je ook niet invullen, maar aan het geboortejaar ontkom je niet. Naarmate je ouder wordt, wordt nu juist de relatie geslacht en leeftijd interessant. Het libido en de kracht nemen af en daarnaast heb je al zoveel mensen van het andere geslacht ontmoet dat het belang van de verschillen steeds minder belangrijk worden. Wellicht kunnen ze in de toekomst de geslachtsvraag vanaf 60 jaar vervangen met ‘doet het er nog toe?’. Maar de profilering ging nog verder. Het geboorteland van mijn ouders bleek van belang. De volgende vraag ging over je levensovertuiging. Een lijst met religies werd afgetrapt met ‘atheïst’, gevolgd door de bekende riedel van interpretaties van oude boeken die ons nagelaten zijn. Ook hier was een ‘vrij veld’ dat ik invulde met ‘aardig mens’. Nu hebben internetsterren als Neil de Grass Tyson al duidelijk aangegeven dat het niet aangaat dat anderen je als ongelovig of atheïst bestempelen als je die oude boeken, en vooral de organisaties eromheen die van alles en nog wat beweren, niet erg overtuigend vindt. Een mens kan net zo goed blijven hangen in kinderlijke verwondering van de wereld om hem heen en wellicht als hij genoeg talent en geduld heeft, onderzoek doen naar een aspect van de complexiteit van de werkelijkheid. Religies geven antwoord op vragen die nu juist gesteld moeten worden. Wel hebben aanhangers van religies een extra mogelijkheid om zich deel te voelen van een gemeenschap. Maar uiteindelijk profileert de kieswijzer ook niet naar voetbalclub, die andere poging om ons tribale instinct in check te houden. De profilering culmineerde nu in de nieuwe verzuiling waaraan het land lijdt. Het opleidingsniveau. Ook hier een lange lijst met van onder naar boven het ‘hoogst’ behaalde opleidingsniveau. Alsof het een wedstrijd is. Ervaring, toepassing en bijdrage aan een vakgebied, wordt niet geprofileerd. En dus worden mensen die via hun met veel zweet en moeite verkregen praktische opleiding anders geprofileerd dan iemand die een fantastische opleiding heeft afgemaakt maar belandde in de goot. De laatste profileringsvraag ging over je financiële situatie. Hier was de vraagstelling wat slimmer, of het was een poging om wat neutraler over te komen. Er werd gevraagd of je je zorgen maakte over je bestaanszekerheid. Feitelijk wordt je hier niet gestopt in een hokje van veel of weinig verdiener, je zelfvertrouwen wordt hier getest. Immers als ik weinig verdien maar me zelfverzekerd voel over mijn capaciteit om te werken of als ik veel verdien maar ook weet dat ik veel uitgeef aan onzinnige zaken, dan kom ik tegenstrijdige profielen. Deze vraag was de opmaat voor alle andere vragen, waarin ieder politiek probleem werd geherformuleerd tot een vraag over hoeveel zorgen je je maakte over zonnepanelen in de weide en aanverwante zaken. Het was een boeiende poging tot depolitisering van politieke onderwerpen, die wat mij aangaat, te doorzichtig was. Het maakte dat ik deze column schreef. Immers wat je probeert te meten zul je ook gaan zien. Ik denk dat we daarmee moeten stoppen. Het profileren naar gelang geslacht, opleidingsniveau, religie, ras via geboorteland mag van mij integraal worden verboden. Het doet er niet toe, en als het er wel toe doet, dan doet het er niet toe. Nu mag een kieswijzer voor eigen onderzoek natuurlijk best impertinente vragen stellen, niemand is verplicht deze te beantwoorden. Maar in beleid, wetgeving en het functioneren van dat wat we samendoen, wil ik deze dingen niet weten. We werken samen op basis van resultaat. En het is uiteindelijk alleen het resultaat dat telt. De blinddoek van vrouwe justitia mag weer op en de nieuwe verzuiling mag dezelfde prullenbak in als de oude. In mijn huishouden lopen mensen met allerlei opleidingsniveaus door elkaar, vullen we elkaar aan in plaats van elkaar af te vallen, en leggen we rustig complexe dingen nog een keer uit, laten we hyperactieve kinderen veel sporten in plaats van ze pillen te geven. Ik wil deze nieuwe verzuiling niet en ik wil tribaliteit alleen voor de lol. Ik fluit de wedstrijd hierbij af.